امکان سنجی مناطق مستعد کشت زیره در شمال شرق ایران (خراسان بزرگ)

به منظورتعیین نواحی مستعد کشت زیره با توجه به عوامل اقلیمی موثر در کشت این محصول در منطقه ی شمال شرق ایران (خراسان شمالی، جنوبی و رضوی) پس از شناخت ویژگی های اکولوژیکی گیاه زیره سبز عناصر اقلیمی دما، بارش، رطوبت نسبی و ساعات آفتابی روزانه در دوره آماری 2005-1990 از تعداد 28 ایستگاه منطقه اخذ شد با استفاده از روابط، معیارها و آستانه های موجود داده ها، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. پس از پردازش ابتدایی داده ها هر یک از ویژگی های مورد نیاز در تعیین نواحی مستعد کشت زیره استخراج گردید و با تحلیل و بررسی این ویژگی ها و تهیه جدول و نقشه های مربوطه نواحی مستعد برای کشت زیره شناسایی شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که شرایط اقلیمی نقش برجسته ای بر تولید و گسترش کشت زیره در منطقه داشته و توسعه این گیاه به صورت دیم تقریباٌ در تمام مناطق استان با محدودیت جدی روبروست. این در حالی است که پائین بودن رطوبت نسبی در ماه های دوره رشد وضعیت مناسبی را در سراسر محدوده مورد مطالعه فراهم آورده که محدود کننده رشد انواع قارچ هاست. گر چه در نواحی شمالی تعداد روز های یخبندان بیشتری تجربه می کند اما انتقال دوره کاشت به ماه مارس می تواند تا حد زیادی این معضل را حل کند ضمن اینکه به لحاظ دریافت بارش بیشتر نیز این مناطق وضعیت مناسب تری را دارا بوده و در کل نواحی شمالی منطقه مورد مطالعه از لحاظ اقلیمی وضعیت بهتری جهت توسعه کشت محصول زیره داراست. هر چند که وجود کشت های با ارزش اقتصادی مناسب تر عرصه را بر گسترش محصول زیره در این نواحی تنگ کرده است و نواحی مرکزی و غربی به لحاظ سطح زیر کشت جایگاه مناسب تری را بخود اختصاص داده است.